Zima zbliża się wielkimi krokami, a wraz z nią mrozy, śnieg i oblodzone ulice. Katowice już teraz przygotowują się, aby w dniu pierwszych opadów śniegu ułatwić mieszkańcom poruszanie się po mieście.
– W Katowicach przygotowania do kolejnego sezonu zimowego trwają od dłuższego czasu. Wszystkie służby, które są odpowiedzialne za zimowe prace, przeprowadziły już inwentaryzacje swoich sprzętów oraz kończą uzupełniać zapasy np. soli i piasku, aby być gotowym w dniu pierwszych opadów śniegu – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic. – Skalę wyzwań obrazują liczby – miejskie służby zajmują się odśnieżaniem ponad 700 przystanków i przeszło 892 km dróg, placów i ścieżek rowerowych, co sprawia, że pracownicy MPGK i MZUiM zimą pokonują nawet 140 tysięcy km, by zadbać o odpowiednią przejezdność i utrzymanie dróg – dodaje prezydent.
Gotowość służb w ramach akcji zimowego utrzymania dróg jest zaplanowana do końca marca, ale wszystkie działania są dostosowywane do bieżącej sytuacji pogodowej. Łącznie koszt zimowego utrzymania dróg i chodników w Katowicach szacowany jest na kwotę ok. 18 mln zł.
Sprzęt, sól, piasek czekają na zimę
Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej, w którym w okresie zimowym działa Centralna Dyspozytornia Zimowego Utrzymania Dróg, przygotowania do sezonu zimowego zaczyna zaraz po zakończeniu poprzedniego. Wtedy przeglądany jest cały wykorzystywany w tym celu sprzęt, przeprowadzane są naprawy, a także zamawiane są sól i piasek. W miejskich magazynach czeka obecnie 5 tys. ton soli drogowej, 300 ton piasku oraz 162 tony grysu porfirowego, które będą wykorzystywane do posypywania dróg. To tylko początkowe zapasy – ich ilość będzie się zwiększać w miarę potrzeb.
Katowickie drogi obsługiwane będą przez: 26 pługopiaskarek, 15 ciągników przystosowanych do pracy zimowej, pług wirnikowy oraz 5 wywrotek do wywozu śniegu. Zadania związane z odśnieżaniem dróg będzie wykonywać ponad 110 pracowników MPGK. We wrześniu zaczęło się właściwe przygotowywanie sprzętu do tegorocznej zimy, aby w momencie opadów śniegu wszystko działało bez zarzutu.
Jednym z najważniejszych surowców przydatnych zimą jest sól, która zmniejsza śliskość na drodze. MPGK przechowuje ją w specjalnym obiekcie w kształcie igloo o średnicy 31 metrów i wysokości 13 m. Budowla istnieje od 1997 r. Opracował ją John Fitzpatrick – kanadyjski sportowiec i olimpijczyk, który był także wynalazcą. Taki kształt magazynu jest optymalny dla pracy ładowarek, a owalny dach nie pozwala na zaleganie na dachu śniegu. Także wiejący wiatr nie stanowi dla konstrukcji zagrożenia ze względu na opływowy kształt. Z kolei wykorzystanie drewna pozwala zachować wewnątrz odpowiednio niską wilgotność.
Plan odśnieżania dróg
W przypadku intensywnych opadów śniegu lub gołoledzi w pierwszej kolejności odśnieżane są główne arterie komunikacyjne, centrum i drogi krajowe przebiegające przez miasto, a dopiero po ich udrożnieniu trasy o mniejszym natężeniu ruchu. Aby zapewnić bezpieczeństwo osobom wybierającym alternatywne sposoby poruszania się po mieście odśnieżane są również drogi rowerowe.
– Dla mieszkańców zima to duże wyzwanie. MPGK dba o to, aby opady śniegu nie przeszkadzały w normalnym funkcjonowaniu oraz nie powodowały dodatkowego zagrożenia. Monitorujemy stan pogody przez całą dobę i dostosowujemy nasze działania do intensywności opadów. Warto pamiętać, że całe miasto jest podzielone na cztery strefy, które różnią się czasem, w jakim służby muszą usunąć zalegający śnieg – mówi Radosław Weingricht, kierownik Zakładu Oczyszczania MPGK Katowice.
W przypadku dróg ujętych w I standardzie służby mają 2 godziny na usunięcie gołoledzi, szronu i szadzi, a śnieg i błoto pośniegowe mogą zalegać maksymalnie do 4 godz. od ustania opadów. W przypadku dróg II kategorii czas reakcji to maksymalnie 3-6 godzin po ustaniu opadów. W III standardzie to 5 do 8 godzin. Najrzadziej uczęszczane drogi ujęte w IV standardzie muszą być odśnieżone na co najmniej jednym pasie ruchu, a posypane mogą być wyłącznie piaskiem. W I kategorii jest 511 km dróg, w II – 96 km, III kategoria to 78 km, a IV – 207 km.
Zimowe utrzymanie chodników
Oprócz zimowego utrzymania przystanków autobusowych i tramwajowych Miejski Zarząd Ulic i Mostów odpowiada również za utrzymanie chodników na terenach należących do miasta. Przed nadchodzącym sezonem przygotowano już niezbędny sprzęt, w tym ciągniki do odśnieżania oraz maszyny i urządzenia do wywozu śniegu. Najważniejszym zasobem są jednak pracownicy, którzy każdego dnia dbają o bezpieczeństwo mieszkańców.
Warto podkreślić, że zgodnie z przepisami to właściciel posesji oraz administrator/zarządca budynku odpowiedzialny jest za stan nawierzchni przylegających do jego nieruchomości chodników. Natomiast odgarnianie śniegu powinno odbywać się w miejsca nieutrudniające ruchu.
W Akcję Zima włącza się również katowicka Straż Miejska, która przekazuje informacje o istniejących zagrożeniach na terenie miasta do wszystkich odpowiedzialnych za zimowe utrzymanie podmiotów. Dodatkowo kontroluje także stan nawierzchni jezdni i chodników.
Parki zimą też trzeba odśnieżać
Ważne też jest zadbanie o tereny zielone zimą. Opiekę nad nimi sprawuje Zakład Zieleni Miejskiej – jednostka odśnieża i posypuje piaskiem m.in. Katowicki Park Leśny czy Park Kościuszki. Do tych działań ma przygotowane obecnie 50 ton grysu porfirowego i 12 pługów.
Kierowco, przygotuj pojazd na zimę
Warto pamiętać, by z wyprzedzeniem zaplanować wymianę opon na „zimowe” – pozwoli to nie tylko uniknąć kolejek, które ustawiają się do wymiany opon zaraz po pierwszych przymrozkach, ale przede wszystkim poprawi nasze bezpieczeństwo w przypadku nagłego pogorszenia się pogody. Przypominamy również o możliwości oddania wysłużonego ogumienia do warsztatów, zakładów wulkanizacyjnych czy punktów zbiórki odpadów – pozostawienie zużytych opon w tych miejscach gwarantuje, że zostaną one wykorzystane ponownie w procesie recyklingu.
Na terenie Katowic funkcjonują obecnie cztery punkty (przy ulicach: Bankowej 10, Milowickiej 7A, Obroki 140 i Zaopusta 70), do których można przekazać odpady wytwarzane nieregularnie w gospodarstwach domowych, w tym także opony samochodów osobowych. W ramach opłaty śmieciowej mieszkańcy Katowic mają możliwość bezpłatnego oddania zużytych opon (rocznie maks. 4 szt. opon samochodów osobowych).
Przygotowanie budynków i ochrona instalacji wodociągowych
KZGM podkreśla, że ważne jest odpowiednie przygotowanie budynków na sezon grzewczy. Co roku pracownicy kontrolują sprawność i efektywność systemów grzewczych oraz przeprowadzają przegląd instalacji. Podczas remontów budynków, które są przeprowadzane przez cały rok systematycznie wymieniane są także drzwi i okna oraz wykonywane termoizolacje, aby ograniczyć straty ciepła. Warto przy tym pamiętać, aby nie zasłaniać znajdujących się w mieszkaniach kaloryferów, ponieważ ogranicza to przepływ ciepłego powietrza oraz sprawdzić szczelność okien. Te działania wpływają na zmniejszenie kosztów ogrzewania oraz poprawiają komfort cieplny w mieszkaniach.
Natomiast Katowickie Wodociągi przypominają, że niskie temperatury mogą powodować zamarzanie rur, co może je uszkodzić. Aby uniknąć problemów z dostępem do wody, warto zabezpieczyć instalacje wodociągowe w domach i na posesjach.
– Aby zabezpieczyć instalacje wodne w okresie zimowym, warto podjąć kilka kluczowych działań. Przede wszystkim należy osłonić rury w piwnicach i w innych nieogrzewanych pomieszczeniach za pomocą termoizolacji, która zapobiegnie ich zamarzaniu. Ważne jest także sprawdzenie szczelności drzwi i okien w miejscach, gdzie znajdują się instalacje wodne, aby zapobiec wnikaniu zimna – mówi Stanisław Krusz, prezes zarządu Katowickich Wodociągów. Należy również opróżnić wodę z zewnętrznych instalacji np. służących do podlewania ogrodu, aby uniknąć pękania rur w wyniku zamarznięcia wody oraz zabezpieczyć zewnętrzne wodomierze.
Opracowanie: Wydział Komunikacji Społecznej Urzędu Miasta Katowice